Her Derde Deva Hayat İksiri “Zeytinyağı”


Her Derde Deva Hayat İksiri “Zeytinyağı”
Bu Yazım 04.05.2020 Tarihinde Analiz Gazetesinde Yayınlanmıştır.

Hayata sağlık, yemeklere ise lezzet katan nedir dersem birçoğunuz Zeytinyağı dersiniz sanırım. Zeytinyağına teknik olarak zeytin ağacının meyvesinden elde edilen yeşilimsi-sarımtırak renkte bir sıvıdır denilir ancak ben onu ‘hayat iksiri’ olarak tanımlıyorum. Yüzyıllardır Akdeniz bölgesinde “Hayat Ağacı” olarak tanımlanan, Kuranda ise, adı geçen meyvelerden biri olan ve birkaç yüzyıl yaşayabilen zeytin ağacı, dünya kurulalı beri insanlığın emrinde olmuş, zeytin olan meyvesi ve ondan çıkarılan yağıyla insanların hayatında önemli bir yer etmiştir.

Talip Bayram

Zeytinyağı Çok Hafif Bir Yağdır

Zeytinyağı son derece hafif bir yağdır ve inanılmaz derecede de sağlımıza katkısı olan bir besin kaynağımızdır. Bazen halk arasında özellikle sızma zeytinyağının yemeklere katılmadığını, yemekleri ağırlaştırdığını ve ağır bir kokusunun olduğunu söylerler. Bence bu tamamen yanlış bir anlayıştır. Belki kullanım hataları yüzünden böyle zanna kapılmış olabilir halkımız diye düşünüyorum. Kullanımı doğru yapıldığı takdirde, zannedildiği gibi kesinlikle ağır bir yağ değildir ve katılan yemeklerde de kokusu asla rahatsız etmez. Bilakis özellikle sebzeli ve etli yemeklerin lezzetini ortaya çıkarmakta da önemli rol oynar. Kaliteli bir zeytinyağı ile pişirilen bir yemek, eğer sağlıklı pişirme yöntemlerine de dikkat edilmişse yağ yokmuş hissi verir. Zeytinyağının önce tencereye konularak üzerine soğan, salça vb. maddelerle birlikte kavurulması bana göre yanlıştır. Genel olarak yağlar kızdırıldığında moleküler yapıları zedelenir ve belki de bahsedilen o ağır koku çıkabilir. Hâlbuki yemeğin pişirilmesinden sonra üzerine soğuk olarak gezdirilen zeytinyağı lezzette süper bir etki bırakır. Yemek o kadar hafifler ki yemeği yiyen kişi yemeğe hiç yağ konulmamış diye düşünür. Özellikle balık, salata ve zeytinyağlı yemeklerinde besin değerlerinin ortaya çıkmasını sağlar ve sofrayı bir lezzet şölenine dönüştürür.

Kaliteli Bir Zeytinyağı Nasıl Olur

Öncelikle kaliteli bir zeytinyağı rengine ve kokusuna bakarak anlaşılmaz, iyi bir laboratuvar analizi gereklidir. Tadına bakan iyi tadım uzmanları kaliteli zeytinyağını anlayabilir. Zeytinyağının kalitesi bence çok önemli bir konudur. Her zeytinyağı üreticisinin de kendi ürününe bir değer atfedebilmesi için bir takım kurallara uyma zorunluğu vardır. Yani kendi ürettiği zeytinyağının daha kaliteli olduğunu iddia etmesi için analiz dahil olmak üzere zeytinin üretiminden sıkımına kadar olan tüm süreçte neler yaptığını kamuoyuna açıkça anlatması gereklidir. İşte bu açıdan kaliteli bir zeytinyağı nasıl olması konusunda biraz detaylı bilgi vermek sanırım faydalı olacaktır.
1.       En önemlisi zeytinin üretim şekli, toplanması ve sıkılmasıdır. Kurallara uygun zirai uygulaması yapılan, doğru şekilde hasat edilen, doğru işlenen, temiz bir imalathanede hava ile teması olmadan saklanarak tutulan ve hızlıca sıkılan zeytinlerden kaliteli bir zeytinyağı elde edilir.
  • 2     Erken hasat yapılan ve bekletilmeyen zeytinden kaliteli iyi bir zeytinyağı çıkar.
  • 3    Doğru işlenmiş bir zeytinden kaliteli bir zeytinyağı elde etmek için “soğuk sıkım” yapılması ve mümkün olduğunca az su kullanılması gerekir.
  • 4  Hakiki zeytinyağında, zeytin meyvesine yakın meyvemsi, taze meyve, çimen kokularını çağrıştıran bir koku vardır.
  • 5.       Zeytinyağının renginin yeşil olması illa kaliteli bir yağ olduğuna anlamına gelmez.
  • 6.       İyi ve kaliteli bir zeytinyağı soğukta donar ve kalitesini asla etkilemez.
  • 7.       Kaliteli bir zeytinyağı tadım için içildiğinde dilde acılık ve boğazda bir yakma hissi bırakır. Bu boğazda yakma hissi yağın besin değerlerince zenginliğinin işaretidir.
  • 8.       Zeytinyağının taş baskı veya yeni modern yöntemlerle işlenmiş olmasının bence kalitesi ile bir ilgisi yoktur. Eski usul dediğimiz taş baskı yöntemlerle belki bir tık daha kaliteli bir yağ elde edilebilmesi için zeytin hamurunun havayla temas etmemesine çok dikkat edilmesi gerekir. Havayla temas eden zeytin hamurundan yapılan zeytinyağının değeri düşer.
  • 9.       Zeytinyağı fazla bekletilmemesi gerekir, bekledikçe faydası azalır. Ancak zeytinyağı yine, güneş görmeyen renkli bir cam bir kapta ve oda sıcaklığın da iki sene bekleyebilir, bozulmaz.

            Yazının tamamı Analiz Gazetesinde alttaki linkte



Yorumlar

Bu blogdaki popüler yayınlar

Emmim Develi Cıvıklısı

Tarihin Gölgesinde bir Lezzet Durağı “Ocak”

"Nokul Bafra Pide"