Her Derde Deva Hayat İksiri “Zeytinyağı”
Her Derde Deva Hayat
İksiri “Zeytinyağı”
Bu Yazım 04.05.2020 Tarihinde Analiz Gazetesinde Yayınlanmıştır.
Hayata
sağlık, yemeklere ise lezzet katan nedir dersem birçoğunuz Zeytinyağı dersiniz sanırım. Zeytinyağına teknik olarak
zeytin ağacının meyvesinden elde edilen yeşilimsi-sarımtırak renkte bir sıvıdır
denilir ancak ben onu ‘hayat iksiri’
olarak tanımlıyorum. Yüzyıllardır Akdeniz bölgesinde “Hayat Ağacı” olarak tanımlanan, Kuranda ise, adı geçen meyvelerden
biri olan ve birkaç yüzyıl yaşayabilen zeytin ağacı, dünya kurulalı beri
insanlığın emrinde olmuş, zeytin olan meyvesi ve ondan çıkarılan yağıyla
insanların hayatında önemli bir yer etmiştir.
Talip Bayram
Zeytinyağı Çok Hafif Bir Yağdır
Zeytinyağı son derece hafif bir
yağdır ve inanılmaz derecede de sağlımıza katkısı olan bir besin kaynağımızdır.
Bazen halk arasında özellikle sızma zeytinyağının yemeklere katılmadığını,
yemekleri ağırlaştırdığını ve ağır bir kokusunun olduğunu söylerler. Bence bu tamamen
yanlış bir anlayıştır. Belki kullanım hataları yüzünden böyle zanna kapılmış
olabilir halkımız diye düşünüyorum. Kullanımı doğru yapıldığı takdirde, zannedildiği
gibi kesinlikle ağır bir yağ değildir ve katılan yemeklerde de kokusu asla
rahatsız etmez. Bilakis özellikle sebzeli ve etli yemeklerin lezzetini ortaya
çıkarmakta da önemli rol oynar. Kaliteli bir zeytinyağı ile pişirilen bir
yemek, eğer sağlıklı pişirme yöntemlerine de dikkat edilmişse yağ yokmuş hissi
verir. Zeytinyağının önce tencereye konularak üzerine soğan, salça vb.
maddelerle birlikte kavurulması bana göre yanlıştır. Genel olarak yağlar kızdırıldığında
moleküler yapıları zedelenir ve belki de bahsedilen o ağır koku çıkabilir.
Hâlbuki yemeğin pişirilmesinden sonra üzerine soğuk olarak gezdirilen zeytinyağı
lezzette süper bir etki bırakır. Yemek o kadar hafifler ki yemeği yiyen kişi yemeğe
hiç yağ konulmamış diye düşünür. Özellikle balık, salata ve zeytinyağlı yemeklerinde
besin değerlerinin ortaya çıkmasını sağlar ve sofrayı bir lezzet şölenine
dönüştürür.
Kaliteli Bir Zeytinyağı Nasıl Olur
Öncelikle kaliteli bir zeytinyağı
rengine ve kokusuna bakarak anlaşılmaz, iyi bir laboratuvar analizi gereklidir.
Tadına bakan iyi tadım uzmanları kaliteli zeytinyağını anlayabilir. Zeytinyağının
kalitesi bence çok önemli bir konudur. Her zeytinyağı üreticisinin de kendi ürününe
bir değer atfedebilmesi için bir takım kurallara uyma zorunluğu vardır. Yani
kendi ürettiği zeytinyağının daha kaliteli olduğunu iddia etmesi için analiz
dahil olmak üzere zeytinin üretiminden sıkımına kadar olan tüm süreçte neler
yaptığını kamuoyuna açıkça anlatması gereklidir. İşte bu açıdan kaliteli bir
zeytinyağı nasıl olması konusunda biraz detaylı bilgi vermek sanırım faydalı
olacaktır.
1. En
önemlisi zeytinin üretim şekli, toplanması ve sıkılmasıdır. Kurallara uygun
zirai uygulaması yapılan, doğru şekilde hasat edilen, doğru işlenen, temiz bir imalathanede
hava ile teması olmadan saklanarak tutulan ve hızlıca sıkılan zeytinlerden
kaliteli bir zeytinyağı elde edilir.
- 2 Erken hasat yapılan ve bekletilmeyen zeytinden kaliteli iyi bir zeytinyağı çıkar.
- 3 Doğru işlenmiş bir zeytinden kaliteli bir zeytinyağı elde etmek için “soğuk sıkım” yapılması ve mümkün olduğunca az su kullanılması gerekir.
- 4 Hakiki zeytinyağında, zeytin meyvesine yakın meyvemsi, taze meyve, çimen kokularını çağrıştıran bir koku vardır.
- 5. Zeytinyağının renginin yeşil olması illa kaliteli bir yağ olduğuna anlamına gelmez.
- 6. İyi ve kaliteli bir zeytinyağı soğukta donar ve kalitesini asla etkilemez.
- 7. Kaliteli bir zeytinyağı tadım için içildiğinde dilde acılık ve boğazda bir yakma hissi bırakır. Bu boğazda yakma hissi yağın besin değerlerince zenginliğinin işaretidir.
- 8. Zeytinyağının taş baskı veya yeni modern yöntemlerle işlenmiş olmasının bence kalitesi ile bir ilgisi yoktur. Eski usul dediğimiz taş baskı yöntemlerle belki bir tık daha kaliteli bir yağ elde edilebilmesi için zeytin hamurunun havayla temas etmemesine çok dikkat edilmesi gerekir. Havayla temas eden zeytin hamurundan yapılan zeytinyağının değeri düşer.
- 9. Zeytinyağı fazla bekletilmemesi gerekir, bekledikçe faydası azalır. Ancak zeytinyağı yine, güneş görmeyen renkli bir cam bir kapta ve oda sıcaklığın da iki sene bekleyebilir, bozulmaz.
Yazının tamamı Analiz Gazetesinde alttaki linkte
Yorumlar
Yorum Gönder