Türk Yöresel Lezzetleri Fast Food Oldu

 Bu Yazım 29.12.2020 Tarihinde Diriliş Postası Gazetesinde Yayınlanmıştır.

https://www.dirilispostasi.com/makale/talip-bayram/turk-yoresel-lezzetleri-fast-food-oldu


Türkiye’nin, gerek geniş bir coğrafyada olması gerekse de tarihi ve kültürel zenginliği yöresel lezzetler açısından çok önemli bir potansiyel barındırıyor. Bundan dolayı da ülkemizin binlerce yıllık bir gastronomi geçmişiyle oluşan öyle muhteşem yerel yemekleri var ki her biri şu an dünyanın lezzet sıralamasına girse kesin liste başı olur. İşte bu Türk Yöresel lezzetler şimdilerde sayıca çok fazla açılan restoranlarla fast food zincirleri oluşturmaya başladı.

Ülkemizin yöresel lezzetleri


Lezzet noktasında ülkemizin dört bir tarafı birbirinden değerli yöresel yemeklerle doludur. Anadolu’ya sırf bu lezzetleri tatmak için günü birlik ziyaret yapanların da olduğunu mutlaka hepiniz biliyorsunuzdur. Hatta bu tür yerel lezzetler için Gastro Turlar yapıldığını ve sayısının da ciddi arttığını duyuyorum. ‘Gastronomi Turizmi’ de buradan doğmuştur ve tüm dünyada tercih edilen bir turizm şekli olmaya doğru gitmektedir. Ben de bir gastronomi yazarı olarak bu yerlere özgü tatları deneyimlemeyi ve yeni kültürleri öğrenirken daha önce hiç bilmediğim lezzetleri tatmayı çok seviyorum. Ama artık bu müthiş tatlar için o bölgelere gitmeye gerek olmadığını düşünmeye başladım. Nedeni ise o lezzetler ayağımıza gelmeye başladı. Anadolu'nun birçok yerinde, o bölgeye ait olarak kabul edilen bu yöresel lezzetler, şimdilerde İstanbul Ankara İzmir başta olmak üzere ülkenin dört bir tarafında açılan restoranlarda oldukça rağbet görmeye başladılar. İstanbul Beyoğlu istiklal caddesinde Sabırtaşı Restoranında Mustafa beyin elinden içli köfteyi yemek ile Kahramanmaraş’ta içli köfte yemek arasında sanırım lezzet açısından neredeyse hiçbir fark bulunmamaktadır. İstanbul’da Mmy veya Suat Usta da yediğim tantuni, duyduğum kadarıyla Mersin’de yapılanla birebir aynı lezzetteymiş. Zeytinburnu’nda Tepsi ET’te yediğim tepsi kebabı belki Maraş’ta yapılandan daha nefistir.

Türk usulü fast food


Çiğköftesinden, kebabına, hamur işi böreğinden, tatlı olarak künefesine kadar bu mükemmel lezzetler şimdi ülkenin her tarafında açılan restoranlarda fast food zincirleri oluşturmaya başladılar. Hızlı tüketim mekanları olarak uzun yıllardır yabancıların hegemonyası altında olan bu restoranların yerini yerel olarak ün yapmış Türk Mutfak kültürüyle marka olmayı başaran enfes yemeklerimiz yer alır oldu. Bugün, eskinin etkin fast food ve hamburger mekânlarının yerini yeni nesil et-kasap ve yeni nesil Türk usulü burgerciler aldı. Hatta yabancı menşeli bu firmaların tavuklarının, pizzalarının yerini yeni Türk usulü tavuk firmaları, lahmacun ve çiğköfte dükkânları almaya başladı. Bana göre Türk gastronomisinde bu bir devrim niteliğinde olsa gerek. Bir anlamda batının başarılı yemekleri bizim yöresel lezzetler karşısında gittikçe zayıflamakta ve Türk Mutfağı bu alanda hâkimiyetini kurmaktadır.

Öğlen vakti Türk Mutfağından ev yemekleri tercih edilmeye başlandı.


Öncelikle yeni yeni geleneksel yemekleri takdir eden, köy ve üretimle ilişkiyi canlı tutmak isteyen, sokak yemek kültürüne ilgi duyan büyük bir yerel-yemek-sever kitle oluştu. Organik, yöresinin toprağının lezzetini ve üretim bilgisini taşıyan gıdalar, artık elit gastronomi temayüllerinin bir parçası haline geliyor. İşte bundan dolayı da klasik fast food eski itibarını kaybetmeye başladı. Ülkemizde özelikle öğle arasında tüketilen hızlı atıştırmalık yiyecekler yerini Türk yemek kültürü yemeklerine bırakıyor. Türk mutfağının lezzetli yemeklerinin sunulduğu ve son yıllarda sayısı hızla artan ev yemeği salonları, öğle aralarında vatandaşların uğrak yeri haline geldi. Bir dönem yoğun talep gören fast food ve çeşitli küresel restoranlar, üst sınıf bir kitle için artık eskisi gibi şatafatlı değil bilakis düşük maliyetle karın doyurma ya da zaman geçirme noktası oldular.

Yerli ürün destekleniyor

Ticaret bakanlığı "yerli üretimin desteklenmesi" için çalışmalar yürütüyor. Geçen haftalarda aldığı bir kararla, büyük ve zincir mağazalarda yüzde 1’lik raf alanının coğrafi işaretli ve yöresel ürünlere ayrılması kapsamında bir çalışmaya imza attı. Bakanlık ayrıca "Türk malı" imajının yerleştirilmesine ilişkin de destekler veriyor. Tüketicilerin yerli ürünler hakkında bilgi sahibi olması ve bu ürünlerin tüketiminin özendirilmesi amacıyla perakende olarak satışa arz edilen mal veya hizmetlere ilişkin fiyat etiketlerinde "Yerli Üretim Logosu” eklendi. Bu logonun haksız ve yersiz olarak mevzuata aykırı kullanımına karşı idari yaptırımlar devreye alındı.

Yöreler ve Lezzetleri

Şanlıurfa ve çiğköfte

Şanlıurfa yöresel lezzetleriyle meşhur şehirlerimiz arasında yer alıyor. Bunların en başında da çiğköfte gelmektedir. Allah sağlık sıhhat versin bir dönem Türkiye’ye çiğköfteyi İbrahim Tatlıses sevdirmişti. Şimdilerde ise adım başı açılan dükkânlarda Urfa’nın o yöresel lezzetini bulmak pekala mümkün.

Mersin ve tantuni


Bir dönem sadece yöresel olarak Mersin’de yapılan tantuni, şimdi ülkenin her tarafındaki mekânlarda aynı lezzette sevenlerine sunuluyor. İstanbul’da açılan tantuni dükkânları bence Mersindekileri aratmıyor.

Van ve kahvaltı

Tamamen doğal ballı, kaymaklı ve otlu peynirli vs. yöresel ürünlerle hazırlanan Van kahvaltı salonları Türkiye’nin her tarafında hızla açılmaya başlanan kahvaltı mekânları arasında yer almaktadır.

Hatay ve künefe


Hatay’dan çıkan ve ülkenin dört bir tarafını saran bu künefe lezzeti de şimdi açılan çok şık tatlı mekânlarında deyim yerindeyse halkımızın tatlı açlığını gideriyor.

Urfa, Gaziantep ve lahmacun


Bence en hızlı fast food yiyeceği lahmacundur. Şu aralar benim kanaatime göre de paket siparişte açık ara birincidir diye düşünüyorum. Çünkü ne zaman karnım acıksa hemen lahmacun aklıma gelir. Pratik 5-10 dakikada pişen ve tamamen sağlıklı bir yöresel yiyeceğimiz şimdi Türkiye’nin her bir köşe başındaki lokantalarda yapılmakta ve satılmaktadır.

Kayseri ve mantı

Sadece Kayseri ve yöresine has kabul edilen ve genelde sadece evlerde hanımların kendi aralarında toplanarak yaptığı mantı,  şimdilerde kendi adına açılan ve kayseri sofrası diye de isimlendirilen özel mantı dükkanlarında uzun zamandır faaliyet göstermektedir.

Adana ve şırdan


Adana’da çok fazlaca tüketilen şırdan çok özel bir sakatat yemeği olup bugün bir çok ilde açılan özel dükkanları ile şöhretine ve lezzetine lezzet katmaktadır. İstanbul Fatihte Şırdancı Mehmet gibi.

Erzurum ve cağ kebap


Dönerin yatay bir şişe geçirilmiş şekliyle tanımlanan Cağ Kebap artık sadece Erzurum’da değil ülkenin birçok yerinde açılan mekânlarda lezzetseverlerle buluşuyor. Eyüp’te Cağistan gibi

Karadeniz ve kuru fasulye


Eskiden sadece evlerde yapılıp yenilen Türk Mutfağı ve Karadeniz’e özgü Kuru Fasulye yemeği artık adına özel lokantalar açılan bir yemek haline dönüştü. Fasuli lokantaları gibi.

Karadeniz ve pide


Bence yine en çok yöresel lezzetler için açılan restoran veya lokantalar Karadeniz pidesi üzerinedir. Envaı çeşit Türk pidesi ve lahmacun zannımca İtalyan pizzasının yerini çoktan almaya başladı. Ayrıca inovatif yaklaşımlar sergileyen pide sektörü çeşit çeşit pideler yaparak müşterinin algısını hep canlı tutmaktadır.

Kahramanmaraş ve içli köfte


Bazen kendi adıyla açılan özel mekânlar da olsa İstanbul ve birçok ildeki kebap türü restoranlarının neredeyse tümünde içli köfte satılmaktadır. Beyoğlu’nda 30 yıldır içli köfte satan sabır taşı restoranı gibi.

Siirt ve Büryan


Sayıca az da olsa bir çok ilde Büryan dükkanları açılmaktadır. İstanbul Fatihte Şeref Büryan gibi

 

Özetle, Türk usulü fast food dönemi başladı diyebiliriz. Toplum olarak bu yöresel lezzetlerimize sahip çıkmalıyız. 

Yorumlar

Yorum Gönder

Bu blogdaki popüler yayınlar

Emmim Develi Cıvıklısı

Resim
  Gastronomi anlamında İstanbul’u Anadolu’nun bir nüvesidir desek yanlış ifade etmiş olmayız sanırım. Neredeyse Türkiye’nin her yerinden yöresel lezzetlerin İstanbul’a taşınması ve burada mükemmel bir şekilde sunuluyor olması bu şehri gastronomi açısından çok değerli kılıyor. Küçükçekmece E-5 Yanyol üzerinde bulunan ‘Emmim Develi Cıvıklısı’nda Kayseri Develi Cıvıklısı ve tahinli pideyi tadanlar bu lezzetin aynı Develi’deki gibi olduğunu ifade ediyorlar. özetle Anadolu’da doğup İstanbul’a gelen oradan tüm Türkiye’ye ve hatta dünyaya yayılan Türk Yöresel lezzetleri ilgi odağı olmaya devam ediyor. Emmim Develi Cıvıklısı, Kayseri Emmim Develi Cıvıklısı restoranı 2020 yılında, 1972 Kayseri Develi doğumlu olan Turan Sırakaya tarafından Küçükçekmece’de E5 yanyol ’da kuruluyor. 1990’lı yıllardan beri Sirkeci’de elektronik eşya ticareti yapan Turan Bey, İstanbul’da bulunan Develilerin gerçek anlamda Develi Cıvıklısı yiyebilecekleri bir yer olmadığından yola çıkarak bu mekânı açtığını be...
Devamı

Tarihin Gölgesinde bir Lezzet Durağı “Ocak”

Resim
  Ocak Restaurant'ın Şefi Ömer Bozyap Kadim Şehir İstanbul’da bir Türk Anadolu mutfağı  “Ocak Restaurant”   Tarihi dokusuyla büyüleyen kent İstanbul'da bir lezzet durağı misafirlerinin adeta kalbini fethediyor. 2 yıl önce kurulan Ocak, İstanbul'un Tarihi Yarımada'sında, Regie Ottoman Hotel’in içinde yer alan etkileyici bir restoran. Çarpıcı tuğla duvarlar, yumuşak aydınlatma ve mermer detayların zarif uyumuyla dekore edilmiş ve otantik bir atmosferde eşsiz bir lezzet deneyimi sunuyor. Her bir yemeğinde gelenek ve çağdaşın kusursuz dengesini sadelikle yakalayan Ocak, gurmelerin takibinde olmayı da başarabilmiş bir yer. Şanlı geçmişin izleriyle dolu bir bölgede, keyifli bir akşam için Ocak Restoranını ziyaret, iyi bir fikir olabilir. Ömer Şefin elinden çıkan şahane yemek size konforlu bir lezzet deneyimi yaşatırken, aynı zamanda unutulmaz bir anı da bırakacaktır.   Mutfağın başında, Türk geleneğine özgün yorumlar getiren başarılı bir Şef Ömer Bozyap yer alıyor....
Devamı

"Nokul Bafra Pide"

Resim
Gastronomi anlamında İstanbul’u Anadolu’nun bir nüvesidir desek yanlış ifade etmiş olmayız sanırım. Neredeyse Türkiye’nin her yerinden yöresel lezzetlerin İstanbul’a taşınması ve burada mükemmel bir şekilde sunuluyor olması bu şehri gastronomi açısından çok değerli kılıyor. Mesela bugün yazdığım Başakşehir Deposite AVM’de bulunan ‘Nokul Bafra Pide ’de bunlardan biri  özetle Anadolu’da doğup İstanbul’a gelen oradan tüm Türkiye’ye ve hatta dünyaya yayılan Türk Yöresel lezzetleri ilgi odağı olmaya devam ediyor. Nokul Bafra Pidesi, Samsun ‘Nokul Bafra Pide’ restoranı 2021 yılında, Samsun Bafralı Fatih Aşçı tarafından İstanbullulara en iyi Bafra lezzetlerini sunma iddiasıyla kuruluyor. Samsun Bafra yemek kültüründe çok eski tarihlerden beridir var olan Bafra Pidesi, bölgede düğünlerde, cenazelerde, pazar günleri kahvaltılarda sürekli yapılarak yenilen bir pide çeşididir. Mekâna ismini veren Bafra Nokulu da bol cevizli ve üzümlü geleneksel bir Bafra tatlısıdır. İş hayatına çok genç atıla...
Devamı